Peru: een land van tegenstrijdigheden

Zondag was onze laatste dag in Peru. We hadden onszelf een rustdagje beloofd na de Salkantay trek. De was moest nog gedaan worden, en het hostel moest nog betaald worden. 's Avonds ontbraken er echter een aantal stukken van ons wasgoed. De taxichauffeur rekende ons uiteraard weer meer dan van te voren was afgesproken. En tot overmaat van ramp werd ook mijn PIN pas ingeslikt door een ATM. Peru is berucht om PIN fraudes, en nog wel om veel meer vage zaakjes (iets met handel in mensenvet), maar dat was tot dan eigenlijk allemaal langs ons heen gegaan.
Overal in Peru zijn tegenstrijdigheden terug te vinden. Zo introduceerden de Spanjaarden het katholicisme. In de steden aan de kust zijn mensen dan ook zwaar katholiek, maar in de binnenlanden heersen nog immer de oude waarden van de Inca's. Ze hebben hun oude geloof alleen in een nieuw jasje gestoken. Maria heeft de rol ingenomen van moeder aarde bijvoorbeeld. Bedevaartsplaatsen zoals Sacsayhuaman worden ieder jaar nog gebruikt voor traditionele feesten, maar daar staat tegenover dat ook feestdagen zoals Pasen en Kerst uitbundig met processies worden gevierd. De bijbehorende mars begint vanuit of eindigt bij kerken en kathedralen die gebouwd zijn door de Spaanse veroveraars (of bezetters, zoals de Peruanen het zelf vaak noemen).
Aan de ene kant omarmen de Peruanen de moderne wereld, met allerlei moderne apparatuur en nieuwe kleding, aan de andere kant is op ieder hoekje van de straat wel een traditionele lama trui of muts te koop en wordt vervoer vaak nog gedaan met muildieren, ezels of paarden. Coca Cola prijkt er naast het immer populaire Inca Kola, een mierzoete Peruaanse frisdrank die ongekend populair is bij de bevolking.
De Inca ruines liggen in de mooiste valleien ter wereld, en de oude Incastad Machu Picchu is wonderschoon, zelfs als de zon niet schijnt. Daar staat tegenover dat Lima wellicht 1 van de smerigste steden is waar ik ooit ben geweest (ben nog niet in Azie geweest, overigens), met stinkende auto's en tonnen afval langs de kant. Het kan er erg droog zijn, maar ook erg nat (vooral tijdens het regenseizoen), er zijn hele hoge bergen maar ook stukken land ver onder zeeniveau (in de jungle).
Op politiek gebied is er eindelijk wat meer stabiliteit gekomen met de tweede (niet opeenvolgende) termijn van president Garcia. Mensen (vooral in de binnenlanden) worden mondiger dankzij de opkomst van Internet en andere communicatiesystemen, waardoor ze beter in staat zijn een vuist te maken tegen het regime dat centralistisch regeert vanuit Lima en vooral de belangen van grote geldschieters behartigt. Het educatieve systeem gaat eindelijk op de schop, en buitenlandse bedrijven geven eindelijk het vertrouwen aan Peru door te investeren in de lucratieve industrieen gebaseerd op de grote hoeveelheid grondstoffen die het land rijk is. Maar corruptie is nog steeds aan de orde van de dag. Agenten die onderzoek verrichten naar een moeder en haar dochtertje die worden aangereden door een bezopen automobilist en op slag dood zijn, zijn om te kopen voor S/ 200 (omgerekend iets van € 50). Zoveel is een leven blijkbaar waard in Peru.
Hele kleine meisjes proberen, terwijl je zit te genieten van een goed stuk alpaca, je een viezige pop aan te smeren. Het is echt zo zielig, en je zou bijna uit medelijden zo'n pop kopen. Maar het is slechts een druppel op een gloeiende plaat. Daarbij word je als toerist continu een poot uitgedraaid, iedere keer als er geld in het spel is. Je leert als toerist alles te wantrouwen. En dus negeer je het meisje dat op het raam staat te kloppen, gaat verder met het eten van de alpaca en denkt vooral aan de 5-daagse wandeltocht die je te wachten staat.
Tijdens deze tocht word je geleid door een moderne gids die continu grapjes maakt over van alles en nog wat, maar wel kauwend loopt te vertellen over cocabladeren en het respect dat hij daarmee toont aan zijn voorouderen. Ieder glas bier dat hij drinkt schenkt hij een beetje aan moeder aarde (Pachamama), en hij offert cocabladeren zodra hij de Machu Picchu ziet. De moderne wereld gaat hand in hand met de traditionele waardes van de oude wereld, nog van ver voor de komst van de Spanjaarden.
Dualiteit speelde in de religie van de Inca's een erg grote rol. Zo plaatsten ze de zon tegenover de maan, man tegen de vrouw. De stad Machu Picchu ligt tussen twee bergen in, de Machu Picchu (oude berg) en de Wayna Picchu (jonge berg), met op de Machu Picchu de zonnetempel, en op Wayna Picchu de tempel van de maan. En zo zijn er nog talloze andere voorbeelden te noemen. Wellicht dat deze dualiteit van de Inca's nog immer weerspiegeld wordt in het huidige Peru.
De PIN fraude laat een hele donkere kant van de Peruanen zien. Maar gelukkig hebben we in Peru ook superaardige mensen ontmoet. Zo was er John van het hostel in Arequipa (Sol de Oro), die samen met ons een halve middag heeft gezocht naar een bedrijfje dat fototoestellen zo goedkoop mogelijk kon repareren. Verder zijn veel mensen van hostels heel bezorgd (kijk goed uit op straat, niet alleen gaan, etc.) en meegaand, geinteresseerd en oprecht. Ik denk dat we Peru vooral zullen herinneren aan de goede en mooie dingen, en gaan nu met nieuwe reislust Bolivia tegemoet.